List otwarty łódzkich prawników do Premiera RP

31 marca, 2020

W związku z treścią tzw. specustawy i rozporządzeniem Ministra Zdrowia, środowisko łódzkich prawników skierowało list otwarty do Premiera Rządu RP Mateusza Morawieckiego. Wszystkie osoby, które są zainteresowane przyłączeniem się do stanowiska zaprezentowanego przez kolegów, prosimy o składanie deklaracji drogą mailową na adres: bartosz.tiutiunik@adwokatura.pl lub piotr.paduszynski@paduszynski.pl lub jacskrzy@poczta.onet.pl.

Łódź, dnia 29 marca 2020 r.

Szanowny Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
al. Ujazdowskie 1/3
00-583 Warszawa

List otwarty prawników łódzkich

Mamy świadomość niebezpieczeństw, jakie niesie ze sobą epidemia koronawirusa dla Polaków i dla Polski. Mamy także świadomość konieczności podjęcia przez władzę wykonawczą nadzwyczajnych, niezbędnych działań służących ograniczeniu i zwalczeniu tej epidemii. Wskazujemy, że obowiązująca Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zawiera przepisy pomyślane właśnie na takie sytuacje: chodzi o rozdział XI „Stany nadzwyczajne” oraz uchwaloną w 2002 roku ustawę o stanie klęski żywiołowej.

Nie kwestionując merytorycznej zasadności niektórych regulacji szczególnych wprowadzonych ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii z uwzględnieniem jego zmiany rozporządzeniem tego Ministra dokonanej w dniu 24 marca 2020 r., czujemy się w obowiązku wskazać, że niezależnie od ich niezbędności, rozwiązania te pozostają w sprzeczności z Konstytucją oraz że mogłyby być legalne wyłącznie w przypadku ogłoszenia przez Radę Ministrów stanu klęski żywiołowej na całym terytorium Państwa.

Jako prawnicy nie możemy pomijać następujących kwestii:

wprowadzone w dniu 2 marca 2020 r. do ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi art. 46a i art. 46b dają możliwość określenia rozporządzeniami Rady Ministrów takich środków jak czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców, co jest zastrzeżone w art. 22 Konstytucji tylko dla ustawy; czy też czasowa reglamentacja zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły, która jest znana z art. 21 ust.1 pkt 4 ustawy z 18.04.2002 r. o stanie klęski żywiołowej i art. 21 pkt 1 ustawy z 21.06.2002 r. o stanie wyjątkowym ale nieznana żadnej innej polskiej ustawie;

wprowadzony do wspomnianej wyżej ustawy art. 46d ust.2 przewidujący możliwość przejęcia na rzecz Skarbu Państwa brakującego produktu, wyrobu, środka, albo sprzętu lub aparatury w drodze natychmiast wykonalnej decyzji Ministra Zdrowia pozostaje w sprzeczności z art. 22, art. 46 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji;

dokonane mocą art. 11, art. 17 i art. 36 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. podporządkowanie w zakresie działań podejmowanych dla zwalczania epidemii całej administracji samorządowej wojewodzie na 180 dni, a Ministrowi Zdrowia całej administracji rządowej na czas epidemii jest typowe jedynie dla stanów nadzwyczajnych,

zamknięcie całych sektorów gospodarki na czas epidemii dokonane przez Ministra Zdrowia w rozporządzeniu z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej i pozostaje w sprzeczności z art. 22 i art. 64 Konstytucji,

zakazanie się poruszania obywatelom, którzy nie są zarażeni chorobą zakaźną, ani nawet nie są o to podejrzewani dokonane rozporządzeniem Ministra Zdrowa zmieniającym rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii nie ma podstawy ustawowej, pozostaje w sprzeczności z art. 2 i art. 41 ust. 1 Konstytucji, a ponadto – z uwagi na brak sankcji karnej lub wykroczeniowej – jest nieskuteczne.

Powtarzamy, że wprowadzone niezbędne ograniczenia i restrykcje mogą być zgodne z Konstytucja tylko w przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego. Wynika to wprost z art. 233 Konstytucji. Tymczasem rozwiązania przyjęte na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi odwołują się do instrumentów prawnych typowych dla stanów nadzwyczajnych – bez finalnego ogłoszenia takiego stanu. To samo dotyczy planowanych zmian do ustawy szczególnej z dnia 2 marca 2020 r., takich jak zawieszenie wszystkich terminów procesowych we wszystkich postępowaniach przed organami Państwa, zawieszenie biegów przedawnienia i zasiedzenia, wprowadzanie nowych przestępstw i wykroczeń, zmiany w sferze prawa pracy. Powyższe upoważnia do wniosku, że w sposób nieformalny i sprzeczny z Konstytucją został wprowadzony stan nadzwyczajny. Może to wpłynąć na ocenę ważności wyborów prezydenckich zaplanowanych na 10 maja 2020 r. pogłębiając w sposób zbędny i być może nieodwracalny podziały w naszym społeczeństwie oraz narażając na ryzyko nieuznawania ich wyników nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz Polski. Jednocześnie zwlekanie przez rząd z ogłoszeniem stanu klęski żywiołowej opóźnia i utrudnia prowadzenie działań niezbędnych do zwalczania epidemii oraz uniemożliwia naprawienie szkód poniesionych przez obywateli na podstawie uchwalonej w tym celu ustawy z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia w czasie stanu nadzwyczajnego wolności i praw człowieka i obywatela.

Z tego powodu będąc z racji wykonywanego zawodu zobowiązanymi przyczyniać się do ochrony i umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, uważamy, że koniecznym jest sformalizowanie podjętych już działań i ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Podpisy w kolejności alfabetycznej, zebrane w drodze wymiany skanów i korespondencji elektronicznej.

dr hab. Byczko Szymon – adwokat, profesor UŁ,

Robert Czapnik – radca prawny, wicedziekan OIRP w Łodzi,

Katarzyna Fijałkowska – adwokat,

Konrad Garda – prawnik,

Michał Garus – adwokat,

Tomasz Gasiński – adwokat,

Hanna Gąszcz -Krupowczyk – adwokat

dr Marcin Górski, adwokat, radca prawny, adiunkt UŁ

Tomasz Grzejszczak – adwokat,

Joanna Jankiewicz– adwokat,

Paweł Jankiewicz – radca prawny,

dr hab. Aleksander Kappes – adwokat, profesor UŁ

Piotr Kona– adwokat,

Marek Kowalczyk – radca prawny,

Mirosław Andrzej Krawiec – adwokat

Wiesława Kuberska – sędzia SA w Łodzi,

Krzysztof Kwiecień – adwokat,

Maciej Lenart – adwokat, wicedziekan ORA w Łodzi,

Krzysztof Łazowski – adwokat,

Ewa Maciejewska – sędzia SO w Łodzi,

Jan Malinowski – adwokat,

Łucja Malinowska – adwokat,

23. Jakub Michalski – adwokat,

Piotr Paduszyński – adwokat,

Andrzej Pelc – adwokat, były Dziekan ORA w Łodzi

Jacek Pietrzak – adwokat,

dr. hab Maciej Rakowski – adwokat, profesor UŁ,

Barbara Rymaszewska – sędzia WSA w Łodzi w stanie spoczynku,

Hygin Rymdejko – radca prawny,

Ewa Siwińska – Beck – radca prawny,

Dominika Skrzydło – adwokat,

Dr hab. Jacek Skrzydło – adwokat, profesor UŁ,

Roman Słomkowski – adwokat,

Ewa Sługocka – notariusz,

Krzysztof Stec – adwokat, Bielsko-Biała

Ewa Stompor-Nowicka – radca prawny,

Jarosław Szczepaniak – adwokat,

Jerzy Szczepaniak – adwokat,

Adam Szkurłat – adwokat,

Monika Szkurłat – adwokat,

Dr Andrzej Jan Szereda – notariusz,

Bartosz Tiutiunik – adwokat, Wicedziekan ORA w Łodzi,

Jacek Wawrzynkiewicz – radca prawny,

Marta Wieczorek – adwokat,

Dariusz Wojnar – adwokat,

dr Zbigniew Wojnicki – radca prawny, adiunkt UŁ

Elżbieta Wolschendorf-Łazowska – adwokat,

Mariusz Wolski – adwokat,

Ewa Woskowicz – adwokat

Piotr Zaborniak– adwokat,

Iwona Zimoch – adwokat,

Osoby, których podpisy dotarły do organizatorów akcji już po przesłaniu listu do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego:

Marta Orlikowska – adwokat,

Jarosław Z.Szymański – adwokat, Dziekan ORA w Łodzi,

Anna Reterska-Trzaskowska – adwokat,

dr Robert Trzaskowski – adwokat,

Marta Żółtowska – radca prawny,

dr. hab. Krzysztof Skotnicki – profesor UŁ,

Bartłomiej Dyba-Bojarski – radca prawny,

Katarzyna Piotrowska-Mańko – adwokat.

Bartela Edyta – adwokat,

Chachurska-Kupczyk Daria – radca prawny,

Justyna Cheda-Onisk – adwokat,

Maria Janik – adwokat,

Paweł Janowiak – radca prawny,

Stanisław Kubiak – adwokat,

Agnieszka Kokocińska-Zajder – adwokat,

Przemysław Kupczyk – adwokat,

Jerzy Lachowicz – adwokat, dziekan ORA Wałbrzych,

Anna Mrożewska – adwokat,

Piotr Olszański – adwokat,

Joanna Pustelnik-Jaźwiec – adwokat,

Marcin Stasiak – adwokat,

Julia Szkudlarek – adwokat,

Aleksander Szymański – notariusz Prezes Izby Notarialnej w Łodzi,

Paulina Tomaszewska-Lipartowska – adwokat,

Anna Walter – radca prawny,

Michał Łoboda – adwokat,

Bartosz Rodak – adwokat, doradca podatkowy,

Paweł Walter – radca prawny,

Natalia Zawadzka – adwokat,

Irena Zirk – Sadowska – adwokat,

Adrianna Winnicka-Siergiejuk – apl. radc. OIRP w Olsztynie.