O SPADKU PO ZMARŁYM KREWNYM ZDECYDUJE SĄD I PRAWO INNEGO PAŃSTWA
O SPADKU PO ZMARŁYM KREWNYM ZDECYDUJE SĄD I PRAWO INNEGO PAŃSTWA ?
OD KILKU DNI TO MOŻLIWE !
Od kilku dni – tj. od 17 sierpnia 2015 roku obowiązuje nowa ogólna zasada: prawem właściwym dla ogółu spraw dotyczących spadku po zmarłym jest prawo państwa, w którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci. To skutek wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego.
Jeśli zatem obywatel Polski zmarł w Niemczech i przed śmiercią w tym kraju przebywał – o sprawach spadkowych nie zdecyduje jak dotąd prawo polskie, lecz prawo niemieckie. To ono stanowić będzie podstawę ustalenia kręgu spadkobierców, kolejności dziedziczenia, wysokości zachowku itp. !
Aby ustalić miejsce zwykłego pobytu, organ zajmujący się sprawą spadkową powinien dokonać ogólnej oceny okoliczności życia zmarłego w latach poprzedzających jego śmierć i w chwili jego śmierci, uwzględniając wszystkie istotne elementy faktyczne, w szczególności czas trwania i regularność obecności zmarłego w danym państwie oraz warunki i powody tej obecności. Tak ustalone miejsce zwykłego pobytu powinno wykazywać ścisły i stabilny związek z danym państwem.
Tym samym następuje w istocie rewolucyjna zmiana polegająca na rezygnacji z tzw. łącznika obywatelstwa (który automatycznie na wypadek śmierci za granicą przewidywał zastosowanie prawa polskiego) i zastąpienie go kryterium miejsca zwykłego pobytu w chwili śmierci. Nowe przepisy objęły wszystkie Państwa Unii Europejskiej z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, Irlandii i Danii.
CZY SĄ WYJĄTKI ?
Tak ! Nowe prawo przewiduje w art. 21 ust. 2, że w drodze wyjątku – jeśli z okoliczności jasno wynika, że w chwili śmierci zmarły był w sposób oczywisty bliżej związany z państwem innym niż państwo pobytu z chwili śmierci – prawem właściwym dla dziedziczenia będzie prawo tego innego państwa. Spadkobiercy mogą więc powoływać się na powyższy przepis.
CZY MOŻNA ZROBIĆ COŚ ABY ZAGWARANTOWAĆ, ŻE DZIEDZICZENIE PO NAS ODBĘDZIE SIĘ NA ZASADACH PRAWA POLSKIEGO ?
Tak ! Wystarczy zastrzeżenie w testamencie !
Rozwiązaniem w 100 % pewnym jest zadbanie przez nas o losy naszych przyszłych spadkobierców w testamencie. Każdy z nas może dokonać w ten sposób wyboru prawa, którego obywatelstwo posiada – wystarczy wskazać, że żądamy aby to je właśnie zastosowano po naszej śmierci – niezależnie od miejsca, w którym zakończymy życie. Taki zapis gwarantuje zastosowanie polskich reguł prawa spadkowego.
Pamiętajmy – przepisy nowego rozporządzenia obowiązują od dnia 17 sierpnia 2015 na terenie całej Unii Europejskiej z wyłączeniem trzech wskazanych wyżej państw.
adw. Piotr Kaszewiak
Rzecznik prasowy ORA
